ماه اکتبر به عنوان ماه جهانی اطلاع رسانی درباره سرطان سینه انتخاب شده است . در طول ماه اکتبر بسیاری از افراد در تلاش هستند تا برای افزایش آگاهی متمرکز بر سرطان سینه متحد شده و نهاد های بین المللی و مللی زیادی جهت بالا بردن سطح آگاهی زنان و البته آقایان در این زمینه ، تلاش می کنند . روبان صورتی همچنین نماد بین المللی آگاهی بخش درباره سرطان سینه است.
سرطان سینه شایع ترین نوع سرطان در بین زنان است و سالیانه بر زندگی ۲٫۱ میلیون زن در جهان تأثیر می گذارد . همچنین سرطان سینه دومین علت اصلی مرگ و میر در میان زنان است . در حال حاضر شیب درمان سرطان در کشورهای پیشرفته به سمت بالا می رود در حالی که در کشور هایی مانند ایران وضع این گونه نیست . علت این امر ، عدم دسترسی به شیوه های جدید درمانی و دارو های جدید نیست . مشکل ما در تشخیص به موقع است . اگر بیمار در مرحله اول سرطان به پزشک مراجعه کند حتی در بسیاری از اوقات نیاز به شیمی درمانی هم ندارد . افزایش احتمال زنده ماندن پس از ابتلا به سرطان سینه ، یک فرمول بیشتر ندارد و آن هم تشخیص به موقع است . به همین منظور بیشتر تلاش ها در طول ماه آگاهی رسانی نسبت به سرطان سینه ، تشویق به انجام معاینات بالینی پستان ، ماموگرافی ، سونوگرافی و … است .
سرطان چیست و سرطان پستان چگونه آغاز میشود؟
سلول های بدن دائم در حال تکثیر و جانشینی هستند، اما گاهی تکثیر این سلولها از حد طبیعی فراتر میرود و به شکل نامنظم و غیر قابل کنترل شروع به تکثیر میکنند که در نهایت باعث ایجاد تودههای سرطانی میشوند.
سرطان پستان زمانی شروع می شود که سلول های سالم در پستان تغییر کرده و از کنترل خارج می شوند و توده یا صفحه ای از سلول ها را به نام تومور تشکیل می دهند. تومور می تواند سرطانی یا خوش خیم باشد. تومور سرطانی بدخیم است، به این معنی که می تواند رشد کند و به سایر قسمت های بدن گسترش یابد. تومور خوش خیم به معنای رشد توموری است که گسترش نمی یابد.اگر این تودهها در اطراف بافت سینه و یا گرههای لنفاوی اطراف سینه، مانند زیر بغل و یا ناحیه ترقوه رشد کنند اصطلاحا سرطان سینه گفته میشوند.سرطان پستان هنگامی گسترش می یابد که سرطان به اندام های مجاور یا سایر قسمتهای بدن رشد کند یا سلولهای سرطانی پستان از طریق رگهای خونی و / یا عروق لنفاوی به قسمتهای دیگر بدن منتقل شوند. این حالت متاستاز نامیده می شود.سرطان پستان معمولاً به غدد لنفاوی مجاور گسترش می یابد، اما می تواند به مناطقی مانند استخوان ها، ریه ها، کبد و مغز انتقال یابد. این سرطان متاستاتیک پستان یا مرحله چهارم پستان نامیده می شود و پیشرفته ترین نوع سرطان پستان است.
علت سرطان سینه
علت سرطان سینه بیشتر در سابقه خانوادگی نهفته است. به طورکل زنانی که در افراد درجه یک و دو مانند مادر و خواهر و خاله خود چنین عارضه هایی را دیده اند باید نسبت به این بیماری محتاط تر باشند. اما علاوه بر ژنتیک علتهای دیگری هم برای این بیماری وجود دارد. به طور کل علت سرطان سینه در زنان میتواند در افزایش سن آنها وسن باروری آنها هم نهفته باشد. زنانی که در سن کم عادت ماهیانه شان شروع شده است و یا در سن بالا یائسه شده اند و همچنین زنانی که دیرتر اقدام به بارداری میکنند و مدت طولانی از روشهای کنترل بارداری و قرصهای هورمونی ضدبارداری استفاده میکنند، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند.همچنین علتهای دیگری مانند ورزش نکردن و کم تحرکی، اضافه وزن، رژیم غذایی نادرست و مصرف الکل و دخانیات هم میتواند از دیگر علتهای ابتلا به این بیماری باشد.
انواع سرطان پستان
سرطان پستان می تواند تهاجمی یا غیرتهاجمی باشد. سرطان تهاجمی پستان، سرطانی است که به بافت های اطراف و یا اندام های دورتر نسبت به محل تشخیص سرطان گسترش می یابد. سرطان غیر تهاجمی پستان فراتر از مجاری شیری یا لوبول های پستان گسترش نمی یابند. بیشتر سرطان های پستان از دو منشاء مجاری یا لوبول ها شروع می شوند و دو نوع سرطان کارسینوم داکتال یا کارسینوم لوبولار را موجب می شوند:
سرطان مجاری یا کارسینوم داکتال:این سرطان ها از سلول های پوشاننده مجاری شیر شروع می شوند و بیشتر سرطان های پستان را تشکیل می دهند.
سرطان مجاری در محل (DCIS):این كنسر یک سرطان غیرتهاجمی است که فقط در مجرا قرار دارد و در خارج از مجرا گسترش پیدا نکرده است.
سرطان مجاری تهاجمی یا نفوذی: این نوع بيماري سرطانی است که به خارج از مجرا گسترش یافته است.
کارسینوم لوبولار تهاجمی: سرطانی است که از لوبول شروع شده و در خارج از لوبول گسترش یافته است.
انواع کمتر شایع سرطان پستان عبارتند از:
مدولار
توبولار
متاپلاستیک
پاپیلاری
سرطان التهابی پستان نوعی تهاجمی از سرطان است که حدود 1٪ تا 5٪ کل سرطان های پستان را تشکیل می دهد.
بیماری پاژه نوعی سرطان است که از مجاری نوک پستان شروع می شود. اگر چه معمولاً غیرتهاجمی است اما می تواند یک كنسر تهاجمی نیز باشد.
علائم سرطان سینه
از مشهورترین علائم سرطان سینه در زنان میتوان به برخی از این موارد اشاره کرد:
احساس توده در داخل سینه و یا زیر بغل
تفاوت سایز بین دو پستان
تغییر شکل در پستانها
ترشح مایعات و چرک و خون از نوک پستان
تغییر در رنگ و اندازه نوک سینه
مشاهده تو رفتگی یا برآمدگی در نوک سینه
تغییر در پوست سینه به شکل پوست پرتقالی شدن
احساس درد در بافت سینه
خارش در نوک سینه
سوزش در نوک سینه
پوسته پوسته شدن نوک سینه
علائم سرطان سینه در بیشتر مواقع با احساس توده در نواحی سینه و زیر بغل احساس میشود. درد سینه و سرطان سینه همیشه با هم همراه نیستند و ممکن است این درد نشانه چیز دیگری باشد. همین طور وجود توده سینه نشان دهنده سرطان سینه نیست و باید مورد بررسی پزشک قرار بگیرد در بیشتر مواقع این تودهها ممکن است کیست و یا توده خوش خیم باشند.
به نظر می رسد که هر چه در این باره اطلاع رساني شود، همچنان لازم است بيشتر درباره سرطان پستان آگاهي داد و در تکرار کردن مکررات در این حوزه كوتاهي نكرد. با دیدن روبان صورتی رنگ، به یاد آزمایش های هر ساله، سونوگرافی، ماموگرافی، معاینه شخصی و … افتاده و سایر زنان را نیز به انجام این دوره های غربالگری تشویق كرد. این تنها راه نجات و زنده ماندن در صورت ابتلا به سرطان سینه به عنوان دومین سرطان کشنده در جهان است.
مزیت اصلی غربالگری سرطان پستان کاهش میزان مرگ و میر است. طبق مطالعات انجام شده، مرگ و میر در زنان بالای 50 سال و وارد شده به غربالگری در حدود 22٪ کمتر از شرایط بدون غربالگری سرطان پستان است. غربالگری اغلب به تشخیص سرطان پستان در اوایل زمانی که درمان آن آسان تر است نیز کمک می کند. علاوه بر این، سرطان پستان که در مراحل اولیه یافت می شود، معمولاً با استفاده از روش محافظت از پستان قابل درمان است.